Thực hiện chỉ đạo của GS.TS. Phạm Hồng Quang - Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Đại học Thái Nguyên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh về việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, học lý luận trên lớp gắn với hoạt động trải nghiệm thực tế để môn học GDQPAN không còn là “thép”, là nỗi ám ảnh của nhiều sinh viên mà giờ đây khi tham gia học tập môn học GDQPAN tại Trung tâm sẽ là niềm vui, là những kỷ niệm, là sự thấu hiểu các lớp cha anh đã trải qua và yêu thích môn học. Ngay từ đầu năm học 2020-2021, Trung tâm đã triển khai thực hiện Đề án “Tổ chức chương trình hoạt động ngoại khóa cho sinh viên thông qua trò chơi quân sự và hoạt động dã ngoại tại Trung tâm GDQPAN Đại học Thái Nguyên”, đã thu hút được nhiều lượt sinh viên đăng ký tham gia và đã đạt được những thành công nhất định.

         Giáo dục phải không ngừng đổi mới, đổi mới cả về nội dung chương trình, về phương pháp giảng dạy... Một trong nhiều phương pháp giáo dục được áp dụng, trong đó có tổ chức hoạt động ngoại khóa (HĐNK) trong nhà trường. Hàng ngày, các em sinh viên phải chịu áp lực rất nhiều từ việc học tập, rèn luyện nên HĐNK không chỉ là sân chơi giúp sinh viên thư giãn, giải tỏa căng thẳng, tạo tinh thần thoải mái cho những giờ học tiếp theo mà bên cạnh đó còn giúp các em sinh viên phát triển các kỹ năng, có thêm những bài học kinh nghiệm, có cơ hội thể hiện bản thân. Các HĐNK mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, giúp các em năng động hơn cả về thể chất lẫn tinh thần, tăng khả năng thích nghi với môi trường, có cơ hội rèn luyện tất cả các kỹ năng cần thiết trong quá trình học tập cũng như củng cố và bổ sung những kỹ năng thực hành xã hội. Đặc biệt, kỹ năng giao tiếp, ứng xử và giải quyết tình huống của các em sinh viên được cải thiện rõ rệt. Bên cạnh đó, HĐNK còn tăng khả năng gắn kết, nêu cao tinh thần tương thân tương ái, HĐNK luôn khiến cho con người với con người gần nhau hơn.

         Công tác Giáo dục quốc phòng,  an ninh (GDQPAN) ở các trường đại học khá đặc thù, bởi vừa phải theo những quy định của Bộ Giáo dục và đào tạo, vừa phải theo quy định của Bộ Quốc phòng. Giảng viên giảng dạy chủ yếu là sĩ quan biệt phái, còn sinh viên thường chưa nhận thức được hết tầm quan trọng của môn học này. Nội dung chương trình môn học được cho là "khô khan, cứng nhắc" khó tiếp thu. Môi trường học không chỉ đơn thuần là lĩnh hội những kiến thức về công tác quốc phòng an ninh, mà còn phải hoạt động, rèn luyện trong môi trường quân sự có tính kỷ luật, tính tự giác cao... So với môi trường học ở các Nhà trường thì ở đây có sự khác biệt, mới lạ do đó người học đã nảy sinh tư tưởng ngại học, thậm chí có những em còn lo sợ với môi trường học được cho là “thép” ở Trung tâm. Vì vậy, việc đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới cách thức tổ chức các hoạt động học tập cho sinh viên được Đảng ủy, Ban Giám đốc Trung tâm GDQPAN Đại học Thái Nguyên đặc biệt quan tâm.

         Năm 2018, Trung tâm GDQPAN Đại học Thái Nguyên đã xây dựng Đề án “Tổ chức chương trình hoạt động ngoại khóa cho sinh viên thông qua trò chơi quân sự và hoạt động dã ngoại tại Trung tâm GDQPAN Đại học Thái Nguyên” được Giám đốc Trung tâm phê duyệt tại Quyết định số 562/QĐ-TTGDQPAN ngày 24/10/2018. Tuy nhiên, do một số lý do khách quan nên đến năm học 2020-2021 Đề án trên mới được đưa vào triển khai tổ chức thực hiện, bước đầu đã thu được những thành công nhất định, để lại nhiều ấn tượng tích cực cho các em sinh viên sau khi tham gia chương trình. Nội dung chương trình gồm 3 phần: Thử thách chiến sỹ, Trò chơi quân sự và Hoạt động dã ngoại được tổ chức theo phương pháp trò chơi hóa và được tóm tắt như sau:

         + Trò chơi rèn luyện tính tự chủ, trí nhớ, thính tai, tinh mắt và các giác quan: Bắn! Ngừng!; Quan sát phát hiện mục tiêu; Tiến công! Phục kích; Phát hiện người lãnh đạo; Ai đổi chỗ; Anh nuôi đi chợ; Vượt rào ban đêm; Người canh đêm; Bắt thám báo,...

         + Trò chơi rèn luyện tinh thần dũng cảm, sức khỏe dẻo dai, sự khéo léo, nhanh nhẹn: Vượt suối; Chuyển đạn lên trận địa; Bánh xe Trường Sơn; Kéo co; Vượt qua gian khó; Truyền tin; Đoàn kết;...

         + Trò chơi rèn luyện kỹ năng chuyên môn: Hiệp đồng tác chiến; Chuyển thương; Tìm phương hướng; Dẫn dầu ra mặt trận;...

        + Trò chơi giáo dục tổng hợp - chơi lớn: Tiến công - Phòng ngự; Tập làm anh nuôi; ăn ở dã ngoại;...

         Việc tổ chức các trò chơi quân sự có vị trí hết sức quan trọng, có ý nghĩa và tác dụng to lớn trong công tác GDQPAN ở các cấp học, bậc học, nhất là ở Trung tâm, nơi có nhiệm vụ GDQPAN cho sinh viên. Tổ chức các trò chơi quân sự nhằm hoàn thiện, nâng cao kỹ năng, hình thành kỹ xảo thực hành cho sinh viên. Quan trọng hơn nữa, trò chơi quân sự, còn giúp cho sinh viên rút ngắn được khoảng cách giữa lí thuyết đã học trên giảng đường với động tác thực hành ngoài thao trường và biết vận dụng vào lĩnh vực công việc thực tế sau này. Thông qua các trò chơi quân sự, sinh viên củng cố, mở rộng các kiến thức đã học, tìm kiếm các kiến thức mới, phát triển hứng thú nhận thức môn học, do đó kiến thức, kỹ năng của các em vững chắc hơn, sâu hơn và rộng hơn, giúp sinh viên tự học, tự rèn trong môi trường quân sự tại Trung tâm và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời đại mới.

         Hoạt động dưới hình thức dã ngoại sẽ tạo được sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên thực tế, gắn giữa lý thuyết với thực hành, giữa lý luận và thực tiễn. Hoạt động dã ngoại, được coi là hình thức hoạt động rất cao của quá trình dạy học. Trong GDQPAN, hoạt động trải nghiệm theo hình thức dã ngoại là hoạt động chủ công, diễn ra trong thời gian dài, chiếm một khu vực khá rộng và cùng một lúc diễn ra các hoạt động khác nhau của nhiều sinh viên, với mức độ phức tạp khác nhau. Ở nội dung này, sinh viên sẽ được trải nghiệm theo hình thức dã ngoại về GDQPAN không chỉ là dạy học những nội dung mang tính chất bổ trợ, mà dạy học ngay chính nội dung đã được thiết kế trong chương trình chính khóa, từng vấn đề, từng tình huống sinh viên được bàn bạc, xử lý có bài bản, có tính thuyết phục, mang tính khoa học và thực tiễn để đi đến thống nhất cao trong hành động.  Hoạt động dã ngoại, lấy hoạt động tổ chức ăn, ở dã ngoại làm chính, nhằm trang bị những kĩ năng, khả năng tồn tại trong điều kiện rừng núi và tiếp cận cuộc sống của “người lính” với bữa ăn được nấu bằng bếp Hoàng Cầm mỗi khi huấn luyện diễn tập và trong chiến đấu.

         Dưới đây là một số hình ảnh của chương trình: